АНДРЭЙ ШЫПІЛАЎ: БАНКАЎСКАЕ ДНО

Выніколі не задумваліся, чаму ў сярэдзіне90-х дзяржава дазволіла МММ і “прочіміжэ с німі“наладзіць такую хвалю пірамід?

Так,я ведаю, чытаў афіцыйную вэрсію: маўляўусё здарылася нечакана, так, мы не былігатовыя, ды недасканаласьць заканадаўства,дзе не было паняцьця “піраміды”, дыпакуль мы знайшлі юрыдычныя зачэпкі,каб усё гэта спыніць, не парушаючызакона…

Дыгодзі, сябры мае, вы ўсур’ёз верыце, штоў ГЭТАЙ краіне кагосьці хвалявалі такіядробязі, як адпаведнасьць літары закону?Ды яшчэ ў 90-я! Калі гэты закон кагосьціспыняў, калі на коне стаялі дзяржаўныяінтарэсы!

Насамой справе – усё было значна прасьцей.Я тады, у 90-я, быў яшчэ сваім чалавекаму “высокіх сфэрах” і добра памятаю,якое захапленьне там панавала з нагодыпірамід.

Памятаеце,як яно тады было, гіпэрінфляцыя, якаядасягала сотняў адсоткаў у год. Вялізнаяграшовая маса, якая ўзьнікла з прычыныдзікай некантралюемай эмісіі. Унасельніцтва на руках былі мільёны,якія не было куды дзяваць, бо яны нічогане былі вартыя.

Рэцэптлекаваньня вядомы, і ён вельмі балючы.Трэба неяк забраць гэтую грашовую масу,прычым не памяняць на нешта каштоўнае,а менавіта забраць, нічога не даючы ўабмен. Ну тыпа, як пасьля рэвалюцыівыпусьцілі чырвонец, і ўсе іншыя грашзнакіадразу ператварыліся ў паперу. Альбояк пасьля вайны ўсіх прымусілі купіцьаблігацыі дзяржзайма – нічога ня вартыяпаперы.

Алеў 90-я такі нумар не прайшоў бы. Сітуацыябыла распалена да крайнасьці, рэйтынгпрэзыдэнта быў даволі ўмоўным, а народня тое, што зараз, выходзіў на вулічныяакцыі прывычна і ахвотна.

Івось тут зьяўляюцца людзі, якія пачынаюцьзабіраць у насельніцтва гэтыя грашовыязнакі, даючы ў замен паперкі, што нічоганя значаць. Тобок робяць тое, што скрайненеабходна дзяржаве, але дзяржава прыгэтым як бы застаецца ў баку. Сітуацыя– ідэальная. Таму пірамідам прадастаўляеццазялёнае сьвятло на тэлебачаньні,блакуюцца любыя спробы сумленныхчыноўнікаў (тады такія яшчэ трапляліся)спыніць беспрадзел. Чым больш у насельнітвапрападзе грошай, якія нічога ня значаць,-- тым лепш для эканомікі.

Адразупадаюць тэмпы інфляцыі. Даляр ўпершынюза многія гады спыняе свой імклівы рост.Попыт на рублі рэзка расьце, насельніцтваскідвае даляравыя хованкі, каб навымененыя рублі купіць білеты МММ іакцыі Хапер-інвэста.

Усягопаўгады – і ўся лішняя грашовая маса ўнасельніцтва забіраецца і ператвараеццаў труху. І дзяржава тут ні пры чым. Гэтане яна канфіскавала грошы людзей, аМаўродзі. Трымай яго!

Алеёсьць яшчэ бізнэс, у яго таксама шматзасталося тых надрукаваных грошай. Тамузапускаюцца ГКО і грошы роўна па такойжа схэме забіраюцца ў бізнэса. Але цяпергэтым займаецца не МММ, а дзяржава. Алетут ёй апасацца няма чаго, бізнэс – ненарод, на дэманстрацыі ён ня пойдзе, ёнужо прызвычаяўся, што дзяржава і такдае яму ва ўсе дзіркі.

Васне зьдзівіла, дарэчы, наколькі імкліваэканоміка тады ачомалася ад “крызіса98-га года”? А таму, што не было ніякагакрызіса. А быў поўны рэстарт фінансавайсістэмы, якая пазбавілася ад лішніхгрошай, даляр быў прыведзены да рэальнагакурсу, і рубель адразу стаўся канвэртуемым.

Навоштая ўсё гэта распавёў?

Васне зьдзіўляе, што нафта падае, краінукаўбасіць крызіс, а рубель не падае,хаця па ўсіх мэханізмах павінен быў ужопаляцець за сотню?

Сядайцеямчэй, я вам зараз раскажу, як яны гэтаробяць.

Аробяць яны роўна тое самае, што рабіўМаўродзі, але больш хітра, вытанчана, ізначна менш прыкметна. Але вынік будзетой самы – вашы грошы зьнікнуць. Толькізьнікнуць яны не ў білетах МММ, а набанкаўскіх рахунках. Нават калі ў васняма рахунка ў банку, яны ўсяроўназьнікнуць – на рахунку, на якім вашпрацадаўца трымае ваш заробак.

Ізноў, як тады, у 90-х, дзяржава будзе ніпры чым, вінаватымі акажуцца банкіры.

Выведаеце, вось які парадокс, у банкіраўпоўна грошай і ім ўвесь час патрэбныяжывыя грошы. Вось, здавалася б, якіпарадокс. У банку ляжаць трыльёны нарахунках грамадзян і фірм, а банкірчасам лётае па рынку ў пошуках дзе бперахапіць у пазыку на тыдзеньмільён-другі.

Супярэчнасьцітут няма. Тыя грошы, што ляжаць у банку– яны “доўгія”. Банк іх некуды ўклаў,некуды інвэставаў, каб атрымаць прыбытак.І ён яго – атрымае. Але не зараз, а празмесяц, квартал, паўгады. А вы прышлізабраць свой уклад і вам грошы патрэбныяпроста зараз. І адзіны спосаб для банкавярнуць вам ваш уклад – гэта недзеперакрэдытавацца, пазычыць у кагосьціна маленькі тэрмін, на месяц, тыдзень,часам на пару дзён. Тобок банк недзепавінен знайсьці кароткія грошы.

Прычымперакрэдытавацца банк павінен падневялікі адсотак, інакш прыбытак ад“доўгіх” грошай не пакрые стратаў ібанк растраціцца. Можна так сказаць,што ад даступнасьці і вартасьці “кароткіх”грошай залежыць стабільнасьць банкаўскайсістэмы.

Атаму цэнтральны банк любой краіны кроўназацікаўлены, каб у банкаў былі даступныяі танныя “кароткія” грошы. І ён ім гэтыягрошы дае. Чулі словы “Стаўкарэфінансаваньня”? Вось гэта і ёсьцьтой самы адсотак, пад які ўсе банкаўскіяарганізацыі пазычаюць грошы ў Цэнтрабанка.

Зпрычыны таго, што ў распараджэньніЦэнтрабанка ёсьць поўная карціна таго,што адбываецца ў банкаўскай сфэры, тоён дакладна ведае, колькі банкам трэбагрошай і выстаўляе на рынак адпаведнуюпрапанову.

Вось,напрыклад, на цяперашні момант супольнаязапазычанасьць расейскіх банкаў па“кароткіх грашах”, перш за ўсё – перадсамым ЦБ складае каля паўтрыльёнарублёў. Гэта значыць, што ЦБ павіненперакрэдытаваць банкі на паўтрыльёнарублёў. І два гады таму менавіта гэта іадбылося.

Авось што робіць ЦБ сёлета. Ён разьмяшчаена аўкцыёне займаў для крэдытныхарганізацый ўсяго 100 млрд. рублёў. Абанкам трэба на 400 млрд больш. Можна былоб пазычыць у іншых банкаў – але ў іх таяж сітуацыя. Можна было перакрэдытаваццазамяжой, але – санкцыі. Застаюцца трышляхі: альбо ісьці на рызыкоўныякароткатэрміновыя апэрацыі, альбопрадаваць актывы, альбо скідваць валюту(калі яна яшчэ засталася) і атрымлівацьза яе так неабходныя рублі.

Усетры шляхі – тупіковыя і ўрэшце рэштвядуць да разарэньня банкаў. Банк лясьне,грошы зьнікнуць – дзяржава ні пры чым,як і ў выпадку з МММ.

Алеперад тым, як банк лясьне, ён усё ж успадзяваньні ўтрымацца на плаву пойдзеі прадасьць свае валютныя запасы. Простатаму, што тэрмін пагашэньня папярэднягакрэдыту ЦБ надышоў і плаціць трэба ўрублях.

Восьтаму, браткі мае, зараз на біржы дастатковапрапановаў даляраў і эўра, і курс рублятрымаецца нягледзячы на падзеньне нафтыі крындзец эканомікі.

Алебяда ў тым, што запасы валюты ў банкаў– не бязьмежныя і папоўніць іх – нямаадкуль. А таму адбудзецца роўна тое жсамае, што і ў 98-м годзе. Пасьля доўгагапэрыяду “стабільнага” рубля ахрынеўшынарод зафіксуе, што на працягу адныхсутак курс даляра падскочыў у разы. Амагчыма, што акажацца, што валюту нельганаогул купіць, ні за якія грошы.

Аледзяржава тут будзе ні пры чым. Гэта ўсёбанкіры! Трымай іх!

АндрэйШыпілаў, Масква

Перакладз расейскай.

Крыніца:http://www.kasparov.ru/material.php?id=56B455541F8D0