“АПАЗЫЦЫЯ НАСТУПАЕ”
2 сьнежня польская газэта “Rzeczpospolita” апублікавала артыкул пад такім тытулам. Вось гэты артыкул:
Маніфэстанты занялі частку стратэгічных будынкаў у сталіцы. Цяпер яны змагаюцца за большасьць у парляманце.
Рашучасьць маніфэстантаў відавочна робіць уражаньне на прэзыдэнта Ўкраіны. Пасьля абеду ў панядзелак Віктар Януковіч размаўляў з старшынёй Эўракамісіі Жазэ Мануэлам Барозу. Яны ўзгаднілі, што перамовы аб асацыяцыйнай дамове ў блізкім часе будуць адноўленыя. Барозу таксама заявіў, што Эўразьвяз гатовы распачаць рэалізацыю тэкста пагадненьня, хаця яно было толькі парафіравана, а не падпісана і ратыфікавана парлямантамі краін Эўразьвязу, як таго патрабуе эўрапейскае заканадаўства.
Ініцыятыва ўвесь час належыць апазыцыі і ў самым Кіеве. Майдан Незалежнасьці, цэнтральная плошча сталіцы, у панядзелак быў цалкам у руках маніфэстантаў. З гэтага сымвалічнага месца ня толькі адступілі штурмавыя аддзелы міліцыі “Беркут”, але маніфэстанты пабудавалі барыкады на вуліцах, што вядуць на плошчу. У сярэдзіне плошчы пастаўленыя прынамсі 50 вайсковых намётаў. Увечары нягледзячы на мароз на плошчы сабраліся некалькі дзесяткаў тысячаў маніфэстантаў.
Графіці ў ратушы
Зь нядзелі ў руках апазыцыі знаходзіцца будынак ратушы Кіева. Пры ўваходзе ў будынак нехта напісаў чорнай фарбай — “штаб рэвалюцыі”. І сапраўды, менавіта тут свой штаб размясьцілі тры найвялікшыя групоўкі ўкраінскай апазыцыі: “Удар” Віталя Клічка, заснаваная Юліей Цімашэнкай “Батьківшчіна” і нацыяналістычная “Свобода”. Аднак нават тут лідэры апазыцыі маюць цяжкасьці з падтрыманьнем кантролю над сваім шэрагамі. У будынку павыбіваныя шыбы, у многіх месцах сьцены замазаныя графіці.
Праўда, маніфэстантам не ўдалося ўвайсьці ў яшчэ больш важны будынак — сядзібу ўраду. Улады сьцягнулі ў Кіеў тысячу жаўнераў частак МУС, каб ахоўваць гэты будынак, як і прэзыдэнцкі палац непадалёк. Аднак некалькі тысячаў пратэстуючых здолелі заблакаваць уваход у сядзібу рады міністраў і цэнтральнага банка, практычна, паралізуючы працу галоўных дзяржаўных ворганаў.
Выпрабаваньнем сілы апазыцыі цяпер будзе ўзровень актыўнасьці ўкраінцаў у далучэньні да генэральнага страйку. У панядзелак лідэры апазыцыі заклікалі ўсіх спыніць працу да моманту, пакуль Януковіч не падасьць у адстаўку альбо не заключыць пагадненьне з Эўразьвязам. Цяпер студэнты масава ня ўдзельнічаюць у занятках.
Тым часам апазыцыя мае дакладны план апанаваньня ўлады. Яна хоча ў аўторак давесьці справу да галасаваньня аб вотуме недаверу для ўраду Мыколы Азарава.
— Гэта ёсьць першы этап. Наступным будзе адстаўка прэзыдэнта. — тлумачыць Арсені Яцэнюк, лідэр “Батьківшчіны” у адсутнасьці Цімашэнкі. — Што праўда, пакуль што апазыцыі далёка да здабыцьця большасьці ў Вярхоўнай Радзе. На мінулым тыдні яна мела толькі 170 мандатаў на 450 месцаў у парляманце. Аднак толькі зь нядзелі з Партыі Рэгіёнаў выйшлі прынамсі пяць дэпутатаў.
Без надзвычайнага становішча
Пакуль што няма шансаў на рэалізацыю альтэрнатыўнага плану ўрэгуляваньня крызіса, які фарсуецца лягерам Януковіча. Старшыня парляманта Володымыр Рыбак запрапанаваў утварыць “круглы стол” усіх галоўных палітычных сіл. Аднак гэтую прапанову адразу ж адкінулі ўсе лідэры апазыцыі.
Уноч зь нядзелі на панядзелак зьявіліся знакі таго, што Януковіч узважвае з сваімі супрацоўнікамі варыянт увядзеньня надзвычайнага становішча ў Кіеве, а можа таксама і ў іншых рэгіёнах краіны. Аднак у панядзелак Рыбак выключыў такую магчымасьць.
— Я ня бачу такой неабходнасьці. — заявіў ён.
Не зразумела, ці гэта ёсьць знакам падзелу сярод найбліжэйшых супрацоўнікаў прэзыдэнта, ці й сам ён пад ціскам дэманстрантаў мяняе сваю стратэгію.
Здаецца, што ад прэзыдэнта дыстансуюцца алігархі, уключна з самым багатым зь іх — Рынатам Ахмэтавым. Па тэлеканалах, што належаць як яму, так і іншым украінскім магнатам, усё больш зьяўляецца матэр'ялаў пра дзейнасьць апазыцыі. Ахмэтаў, падобна як сам Януковіч, паходзіць з Данэцка. Таму прэзыдэнт ня можа легкадумна ставіцца да такой зьмены стратэгіі.
Енджэй Бялецкі
Пераклаў з польскай В. Буйвал