Ю. БЕЛЕНЬКІ: “ПАЗЬНЯК НАВАТ НЕПРЫХІЛЬНІКАМІ ПРЫЗНАЕЦЦА ЯК СТВАРАЛЬНІК”
Сяргей Навумчык, Прага
Сёньня госьць ранішняга эфіру Беларускай Свабоды — выканаўца абавязкаў старшыні Кансэрватыўна-Хрысьціянскай партыі БНФ Юрась Беленькі. Яму 45 гадоў, эканаміст. У 1990-1996 дэпутат Вярхоўнага Савету 12 скліканьня, сябра Апазыцыі БНФ, у Ценявым урадзе ўзначальваў бюджэтна-фінансавы блёк. Аўтар шэрагу законапраектаў аб банках і банкаўскай сыстэме.
Навумчык: "Спадар Юрась, кіраўнік Вашай партыі Зянон Пазьняк — у эміграцыі. Наколькі шчыльныя стасункі ў Вас зь ім?"
Беленькі: “Стасункі штодзённыя. Ён - кіраўнік, кожны дзень адбываюцца кантакты - інтэрнэт, тэлефон - сёньняшнія камунікацыі, дзякаваць Богу, дазваляюць гэта рабіць”.
Навумчык: "Сойм КХП-БНФ заявіў пра вылучэньне Пазьняка на пасаду Прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь. Ну, зразумела, што кожная палітычная партыя жадае бачыць менавіта свайго прадстаўніка на пасадзе кіраўніка дзяржавы, але чым яшчэ, акрамя партыйнага інтарэсу, вы матывавалі гэтае рашэньне?"
Беленькі:“Тут трэба пераставіць прыярытэты. Якраз пры вылучэньні Зянона Пазьняка кандыдатам ад рэальнай беларускай апазыцыі на прэзыдэнцкія выбары мы кіраваліся інтарэсамі беларускай дзяржавы, а не партыйнымі інтарэсамі. У сытуацыі, калі існуе рэальная пагроза дзяржаве, незалежнасьці краіны, рэальная пагроза існаваньню беларускага народу, беларускай нацыі - у такой сытуацыі партыйныя інтарэсы адыходзяць на другі, а часам і на трэці плян. На першы выходзіць якраз інтарэс захаваньня дзяржавы і народу. Таму, зыходзячы менавіта з гэтага, мы вылучылі і працуем на тое, каб Зянон Пазьняк стаў прэзыдэнтам нашай краіны”.
Навумчык:"Спадар Юрась, на пачатку 90-х гадоў у Ценявым Кабінэце пры Пазьняку Вы былі міністрам фінансаў, Вас прызнавалі як спэцыяліста нават улады, у прыватнасьці, тагачасны прэм’ер Вячаслаў Кебіч. Цяпер Анатоль Лябедзька стварае Нацыянальны камітэт пры Аляксандру Мілінкевічу. Учора ў нашым эфіры Аляксандар Дабравольскі сказаў, што гэта будзе шырокая кааліцыя адмыслоўцаў. Калі б Вам была зробленая прапанова далучыцца — ці Вы б пагадзіліся?"
Беленькі:“Не, справа ў тым, што каманда, якую прадстаўляе Лябедзька, Дабравольскі, Мілінкевіч, ня ставіць прыярытэтам інтарэсы нацыянальнай беларускай дзяржавы, і вельмі істотна тут заўважыць, што кіраўніком штабу Мілінкевіча прызнаны кіраўнік камуністычнай партыі Сяргей Калякін. Гэтым, напэўна, усё і сказана, бо не сакрэт для палітыкаў, што той чалавек, які кіруе штабам, зьяўляецца ключавой фігурай, і тое, што гэта кіраўнік палітычнай партыі, а менавіта партыі камуністычнай, гаворыць пра ідэалёгію гэтай кааліцыі і пра яе накіраванасьць. Важна сказаць, што ў праграме камуністычнай партыі, якую ўзначальвае Сяргей Калякін, якраз прыярытэтамі вызначаныя такія, як ліквідацыя беларускай дзяржавы і стварэньне саюзу з Расеяй. Таму, вядома, у такой палітычнай структуры я працаваць не магу і ня буду”.
Навумчык:"Ну але ж камітэт узначальвае не Калякін, а Лябедзька..."
Беленькі:“Гэта - адна каманда, і калі я недакладна выказаўся, дык трэба згадаць палітычны шлях Лябедзькі - хто ён ёсьць. Гэта чалавек, які ў свой час актыўна адстойваў інтарэсы камсамолу, будучы юным камсамольскім намэнклятуршчыкам. Я маю на ўвазе - калі з боку Апазыцыі БНФ у Вярхоўным Савеце былі прапановы, накіраваныя супраць камуністычнай партыі і камсамолу. Потым гэты чалавек быў у камандзе спадара Лукашэнкі, нават быў спэцпрадстаўніком спадара Лукашэнкі ў парлямэнце, і цяпер можна паглядзець - пастаянна езьдзіць у Расею, у так званы “совет по внешней и обаронной политике”, кансультуецца, яны выпрацоўваюць сумесную палітыку - гэта палітыка не нацыянальна арыентаваная, яна накіраваная на адстойваньне інтарэсаў Расеі - як, у прынцыпе, і тая палітыка, якую праводзіць спадар Лукашэнка”.
Навумчык:"У 2001 годзе прыхільнікам Зянона Пазьняка не ўдалося сабраць 100 тысяч подпісаў, неабходных для рэгістрацыі яго кандыдатам у прэзыдэнты. Хоць тая колькасьць, што ўдалося сабраць, як адзначалі назіральнікі, парушыла імідж вашай партыі як “недзеяздольнай”, які стваралі некаторыя СМІ. І ўсё ж — Вы перакананыя, што гэтым разам вам удасца сабраць патрэбную колькасьць подпісаў?"
Беленькі:“Заявы пра той “імідж” - гэта якраз заявы тых палітычных сілаў, якія кіруюцца з Лубянкі. Афіцыйныя яны або неафіцыйныя - гэта ўжо ня так істотна. Наконт збору подпісаў - мы сабралі патрэбную колькасьць - 105 тысячаў подпісаў. Іншая справа - улады заявілі пра тое, што мы сабралі меней, і на гэтай падставе не дазволілі Зянону Пазьняку афіцыйна быць кандыдатам на прэзыдэнцкіх выбарах. Але ж у гэтым віна ўладаў, а ня наша. Дарэчы, тут варта адзначыць, што якраз спадар Ганчарык, у якога маглі б быць вялікія праблемы, калі б Выбарчая камісія праверыла сьпісы - вось ён не падвяргаўся такому ўзьдзеяньню з боку афіцыйных уладаў і быў свабодна зарэгістраваны”.
Навумчык:"Спадар Юрась, як паведаміла украінскае агенцтва УНІАН, выступаючы перад журналістамі ў Кіеве, лідэр АГП Анатоль Лябедзька, які зьяўляецца кіраўніком Нацыянальнага камітэту пры Аляксандру Мілінкевічу, сказаў, што “большага нацыяналіста, чым Пазьняк, у Беларусі няма. У нас у краіне ёсьць два палітыка такога радыкальнага накірунку — гэта Аляксандар Лукашэнка і Зянон Пазьняк. У іх ёсьць свае прыхільнікі, але мэты іх дзейнасьці, якія заяўляюцца як пазытыўныя, паводле сваёй рэалізацыі зьяўляюцца дэструктыўнымі”. Вы — адзін з такіх прыхільнікаў Пазьняка, ці згадзіліся б Вы пракамэнтаваць гэтую заяву?"
Беленькі:“Справа вось у чым. Тое, што Вы зараз працытавалі, якраз супадае з той лексыкай, рыторыкай, якая была спароджаная камуністычнай партыяй у канцы 1980-х гадоў і накіраваная супраць Беларускага Народнага Фронту - “радыкалізм і дэструктыўнасьць”. Гэта, нагадаю, рэторыка ідэолягаў КПБ канца 80-х. Сёньня яе ўжывае спадар Лябедзька. У чым радыкалізм? У адстойваньні жыцьцёвых інтарэсаў беларускага народу? Гэта не радыкалізм, гэта проста жыцьцёвая неабходнасьць - у адстойваньні таго, каб Беларусь была незалежнай, дэмакратычнай, каб беларус пачуваўся беларусам на сваёй зямлі, а не замежнікам, каб беларус мог навучаць сваіх дзяцей па-беларуску, каб беларус мог мець дэмакратычныя свабоды, як у нармальнай эўрапейскай дэмакратычнай краіне - за гэта ўвесь час змагаецца Зянон Пазьняк і палітычная сіла, якую ён прадстаўляе.
Тут трэба сказаць і пра другі тэрмін — дэструктыўнасьць. Дэструктыўнасьць — гэта разбурэньне. Ведаеце, нават і непрыхільная да Зянона Пазьняка “Белорусская газета” ў пазамінулым нумары мусіла назваць Зянона Пазьняка “архітэктарам незалежнай беларускай дзяржавы”. Вось жа, Зянон Пазьняк нават непрыхільнікамі прызнаецца як стваральнік, прычым стваральнік самага сьвятога для любога народу — незалежнай дзяржавы. Гэта так — пад кіраўніцтвам Зянона Пазьняка быў створаны Беларускі Народны Фронт, апазыцыя ў Вярхоўным Савеце, і ўвесь пакет, шэраг дакумэнтаў, законапраектаў — дарэчы, вось сёньня згадвалі Закон аб грамадзянстве — такіх законаў былі дзясяткі. Былі напрацаваныя апазыцыяй, спэцыялістамі Фронту, прадстаўленыя на Вярхоўны Савет і яны якраз былі пакладзеныя ў аснову нашай дзяржаўнай сыстэмы.
Дзякуючы гэтай сыстэме мы існуем сёньня як беларуская незалежная дзяржава. І якраз з боку палітычных сілаў, якія сёньня ўзначальвае Лукашэнка, а ў свой час Лябедзька — хоць гэта ў прынцыпе тое самае — увесь час ідуць атакі на гэтыя асновы. Ідзе гаворка пра нейкі “канстытуцыйны акт”, ствараюцца незаконныя вайсковыя групоўкі Расейскай Фэдэрацыі на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, якія якраз падважваюць тыя прынцыпы, тыя юрыдычныя асновы, якія былі закладзеныя ў свой час Беларускім Народным Фронтам і апазыцыяй, якія ўзначальваў Зянон Пазьняк”.